Շարահյուսություն․ 292,294, 308, 309, 313, 315

Թշնամու բանակը շրջապատել է քաղաքը:
Մայրամուտի արեգակը պալատները կարմիր ներկեց:
Փախստականը բարձրացավ ժայռերից մեկի վրա:
Այնտեց ժայռերի մեջ մարդիկ իսկական տներ էին փորել:

Բառերով արտահայտված յուրաքանչյուր առանձին միտք կոչվում է նախադասություն:

  • Ամառային արեգակը շիկացրեց բազմահարկ տների պատերը
    Ամառային արեգակը շիկացրեց տների պատերը
    Արեգակը շիկացրեց տների պատերը
    Արեգակը շիկացրեց տներ
    Արեգակը շիկացրեց
    Շիկացրեց
  • Հետո այդ հսկայական արձանը տեղափոխեցին գետափ
    Այդ հսկայական արձանը տեղափոխեցին գետափ
    Հսկայական արձանը տեղափոխեցին գետափ
    Հսկայական արձանը տեղափոխեցին
    Արձանը տեղափոխեցին
    Տեղափոխեցին
  • Հռչակավոր ճարտարապետի հանճարը միայն ճարտարապետությամբ չսահմանափակվեց
    Ճարտարապետի հանճարը միայն ճարտարապետությամբ չսահմանափակվեց
    Ճարտարապետի հանճարը ճարտարապետությամբ չսահմանափակվեց
    Ճարտարապետի հանճարը չսահմանափակվեց
    Ճարտարապետի չսահմանափակվեց
    Չսահմանափակվեց
  • Սերունդները երկար հիշեցին նաև այդ մեծ գիտնականին
    Սերունդները հիշեցին նաև այդ մեծ գիտնականին
    Սերունդները հիշեցին նաև մեծ գիտնականին
    Սերունդները հիշեցին մեծ գիտնականին
    Սերունդները հիշեցին գիտնականին
    Սերունդները հիշեցին
    Հիշեցին
  • Աշխարհը հնազանդորեն փռվեց Ալեքսանդրի ձիու ոտքերի առաջ
    Աշխարհը փռվեց Ալեքսանդրի ձիու ոտքերի առաջ
    Աշխարհը փռվեց Ալեքսանդրի ձիու առաջ
    Աշխարհը փռվեց ձիու առաջ
    Աշխարհը փռվեց ձիու
    Աշխարհը փռվեց
    Փռվեց

Եկար
Սպասում
Մոռացել
Հասար
Խշշա
Կանչում
Լսում

  • Շունը հաչում է
    Շները հաչում են
  • Մարդ անցավ
    Մարդիկ անցան
  • Մեքենան սլանում է
    Մեքենաները սլանում են
  • Ընկերդ կանչեց
    Ընկերներդ կանչեցին

Տղան համարձակ առաջ եկավ:
Օրերը ամառանոցում արագ ու հետաքրքիր են անցնում:
Ծովափի ժայռերին թռել են սպիտակ թռչուններ:
Ոստիկանները այդ տանը մի իսկական գազանանոց հայտնաբերեցին:
Մարդիկ կարող են հիսուն ձևով ՛՛այո՛՛ ասել, բայց այդ գրության միայն մեկ ձև կա:
Այդ լճի ջուրը երբեք չի սառչում:
Մաքուր, անձրևից դեռ թաց փողոցը դատարկ էր:
Հավանաբար մարդիկ քնած էին:

Գործնական քերականություն, 267, 272, 277,280

Հայտնի է, որ ամենից շատ Արևմտյան Հնդկաստանի Չերեպունջա շրջանում է անձրև գալիս: Սակայն պարզվում է, որ երկրագնդում մի տեղ կա, որտեղ անհիշելի ժամանակներից անընդհատ անձրևում է: Դա Հարավային Ամերիկայում է: Անձրևի հեղինակը ջրվեժն է: Ուժեղ քամին, որը միշտ փչում է լեռներից, ջրափոշին հարթավայր տանում: Այնտեղ ջրափոշին խոշոր կաթիլներ են դառնում ու որպես անձրև տեղանում են:

եմ, ես է եզ.թիվ,
ենք, եք են

Մի դաշտային մուկ հյուր կանչեց մառանում ապրող մկանը: Հյուր մուկը եկավ և որոշեց մինչև աշունը մնալ: Նա մի հատիկ գտավ, ցեխակոլոլ արմատներ կրծեց և ասաց.
-Չե, փշվառ մուկի նման ես ապրում: Քեզ հետ համեմատած ես առատության մեջ եմ ապրում: գնանք, տես:
Նա դաշտային մկանը համոզեց և տարավ տուն: Ցույց տվեց հացը, ալյուրը, թուզը, մեղրը և հյուրի աչքերը հաճույքից պսպխացին: Նա զամբյուղից պանիր էր ուզում վերցնել, բայց հանկարծ դուռը բացվեց: Մկները լեղաճաք փախչեցին, մտան ծակը, ծիծաղալով իրար սեղմելով ու մնալով, մինչ ոտնաձայները լռեն: Հետո դաշտամուկը նորից դուրս սողաց, դնչիկը երկարեց փոքրիկ թզին, բայց նորից ինչ-որ մեկը ինչ-որ մի բանի համար ներս մտավ, և մկներն լէի թաքնվեցին: Թեկկուզ և հյուր մուկը սոված էր, բայց ասացին.

  • եկավ
  • է եկել
  • կոտրվել է
  • կոտրվեց
  • եկավ
  • եկել է

մարդիկ չաղտոտեն
չվիճեն
բնության այս սիրուն ծաղիկներն և բույսերը չլինեին
լավ պահես քեզ

Ձևաբանություն․ Բայ․ 243, 244, 248, 250, 253, 264, 265

243. ա. ամպել, ծաղկել, վարել, կարել, երգել, ժողովել, օճառել
բ. գողանալ, վախենալ, քարանալ, մահանալ, մանկանալ, մայրանալ:

244. Գեղեցկանալ, հպարտանալ, տգեղանալ, մեծանալ, փոքրանալ, չարանալ, չորանալ, թարմանալ, խոնավանալ, սևանալ, բարձրանալ, մանրանալ, ճերմականալ, դալուկանալ, ծանրանալ:
Ավելանում է ՛՛անալ՛՛ մասնիկը:

Ա. խմբում բոլոր բառերը վերջանում են ՛՛ել՛՛ մասնիկով, իսկ Բ. խմբում ՛՛ալ՛՛ մասնիկով:

Առաջին բայում գործողությունները կատարվում է մի անգամ, իսկ մյուս բայում մի քանի անգամ:

  • մտածել էր
  • ես մտածում
  • մտածում եմ
  • մտածեիր
  • մտածեց
  • մտածիր

264. Ա. տարբերակում բայերը ներկա ժամանակով են կազմած, Բ. — ում անցյալ, իսկ Գ.-ում ապառնի:

265. ներկա, անցյալ, ապառնի

Տեքստային աշխատանք․ 

Տեքստային աշխատանք 


Հարցերին պատասխանի´ր և պատասխաններն այնպես գրի’ր, որ տեքստի համառոտ փոխադրություն ստանաս:

Մի հավի համար երկու կին կռվում են: Մեկն ասում է` հավն իմն է, մյուսն էլ թե` իմն է: Հավը վերցնում են ու գնում դատարան: Դատավորը հագնում է իր կապույտ մահուդից զգեստն ու դնում գլխարկը, ձեռքն է առնում գավազանը, նստում աթոռին ու կանչում գանգատվողներին: Նա նախ երկուսին էլ տուգանում է, հետո սկսում նրանց քննել:

– Ո՜վ պարոն դատավոր,- ասում է կանանցից մեկը,- այս կինը սուտ է ասում: Հավն իմն է:
Մյուս կինն ավելի սրտառուչ է խոսում ու դատավորին համոզում, որ հավն իրենն է: Խեղճ դատավորը չի կարողանում որոշում կայացնել, քանի որ ոչ մի վկա չի լինում: Այտեղ նրան օգնության է հասնում մի իմաստուն մարդ:

– Թե որ վկա չունեք,- ասում է նա,- ուրեմն թող հավն ասի, թե ո´վ է ճիշտ ասում:

– Ինչպե՞ս թե հավն ասի,- զայրանում է դատավորը,- հավն մա՞րդ է:

– Հիմա ցույց կտամ,- ասում է իմաստունն ու հավը գրկած դուրս գալիս: Տանում է, կանանցից մեկի տան մոտ բաց թողնում: Հավը վախվխելով դես ու դեն է նայում ու փախչում դեպի փողոց: Իմաստունն ընկնում է նրա հետևից ու բռնում, տանում մյուս կնոջ տան մոտ: Այստեղ հավը համարձակ վազում է ու մտնում հավանոց:

– Տեսա՞ք, թե հավն ինչպե´ս ասաց, ու բույնն էլ նրա վկան էր,- ասաց իմաստունը:

Հարցեր
Ինչո՞ւ էին վիճում կանայք:
Երկու կանայք վիճում էին մի հավի համար, մեկն ասում էր իրենն է, իսկ մյուսը ասում էր ՛՛ոչ, իմն է՛՛:

Դատավորն ինչո՞ւ չէր կարողանում վճիռ կայացնել:
Դատավորն չեր կարովանում վճիռն կայացնել, որովհետև մի կինն ասում էր, որ մյուս կինը սուտ է խոսոըմ, իսկ մյուսը ավելի շատ է համուզում դատավորին և դատավորը շփոթվում է որովհետև ոչ մի վկա չի լինում:

Ճշմարտությունն ինչպե՞ս պարզեցին:
Իմաստունն գրկեց հավին և տարավ առաջին կնոճ տուն, հավը փածավ և մտավ իր բունը, հետո իմաստունն գրկեց հավին և տարավ մյուս կնոջ տունը, հավն նույնպես փախավ իր բունն: Հետո իմաստունն հայտարարեց, որ ՛՛Հավը ոչ առաջին կնոջըն է, ոչ էլ մյուս, բույնն է նրա վկան:

Տեքստային 8-12

Տներն կառուցված էին գեղեցիկ քարերից, նրանք կլոր էին և մեջը փայտէ կահույք էր: Ծառերն կանաչ, ծաղկաց և նրանց վրա դեղին և վարդագույն ծաղիկներ էին, իսկ մյուս ծառերը տնձեիներ էին: Թփերն բազմազան էին և բուրավետ: Ծաղիկները կապույտ և դեղին գույների են, սիրուն, բուրավետ, աննման էին: Կենդանիներն բոլորը կապույտ և կանաչ գույները խառնած մեղմ գույնի էին, և ոնց որ թափանցիկ լինեին, բոլոր կենդանիները շատ ընկերասեր էին: Այդ քաղաքը գտնվում էր անտառում, այդ քաղաքի բնակիչները շատ աշխատասեր և հոգատար էին, նաև մի հետաքրքիր փաստ, որ այնտեղ մարդիկ չեն բնակվում, բնակվում են միայն կենդանիները: Քաղաքը ստեղծվել է, երբ մի այդպիսի կենդանիին տեսել է մարդ և որոշել է տեսնել, թե՝ այս ին՞չ կենդանի է: Հետո հասկացավ, որ նրանք տեղ չունեն բնակվելու և այդ մարդը որոշեց ստեղծել այս քաղաքը: Ինձ ընդունեցին շատ հրաշալի, ես ծանոթացել եմ բոլոր կենդանիների հետ, նրանք ավելի ընկերասեր էին ինչքան ես պատկերացնում էի: Ես շատ սիրեցի բոլորին, իրանք էլ ինձ և մենք սկսեցինք թեյ խմել, ուրախանալ և շատ-շատ հավես բաներ անել: Ես շատ հավանեցի այդ քաղաքը և որոշեցի այնտեղ բնակվել: Պարզվեց ես առաջին մարդն էի, որը այստեղ բնակվել էր..:

Ձևաբանություն․ Դերանուն․ 237, 238, 239, 241,242

Ես: ով խոսում է Տիգրանի հետ
Դու: Նա — ում հետ խոսում է Լևոնը
Դու: Նա — ում հետ խոսում է Լևոնը
Դու: Նա — ում հետ խոսում է Լևոնը
Նա: Նա — ում մասին խոսում է Տիգրանը

Ես, դու, նա, մենք, նրանք, դուք կոչվում են անձնական դերանուններ որովհետև ցույց են տալիս անձ առանց դրանց անվանելու:
Եզակի — ես, դու, նա
Հոգնակի — մենք, դուք, նրանք

Դրանք էլ են դերանուններ, բայց ոչ անձնական՝ ցուցական դերանուններ են:

  1. այդքան
  2. այնպիսի
  3. այնքան
  4. այնտեղ
  5. այդպես
  6. այսպես
  7. այնտեղ

Տեքստային աշխատանք

Ես ունեմ երկու ամենամտերիմ ընկերուհիներ, կսկսեմ Լիկայից:

Լիկա Հակոբյան

Իմ ընկերուհին Լիկա Հակոբյանն է: Լիկան շատ գեղեցիկ, սիրուն, խելացի, ընկերասեր և հոգատար ընկերուհի է: Նրա մազերը կարճ են, բայց շատ սիրուն: Նաև լիկան սիրում է շներին և ունի նրա սեփական շունիկին, որի անունը՝ Մոլիկ է: Նա սիրում է կարկաչ ծաղիկը: Նա շատ հոգատար է բոլորի հանդեպ: Նա շատ ուժեղ է բոլոր առարկաներից և շատ խելամիտ է:

Լիլի Ալեքսանյան

Իմ ընկերուհին Լիլի Ալեքսանյանն է: Լիլին շատ գեղեցիկ, խելամիտ, աշխատասեր և շատ խենթ ընկերուհի է: Նա միշտ կարող է գտնել ձև մեկին ուրախացնել/ծիծաղացնել: Նա շատ է սիրում կատուներին և շներին: Լիլին շատ ուշադիր է բոլորի հանդեպ և նա շատ սիրով մեկին կօգնի: Նա մազերը շատ սիրուն բաց շականակագույն գույնի են: Նա գնում է խոռի իմ և Նատալիի հետ:

Նատալի Գալստյան

Իմ ընկերուհին Նատալի Գալստյանն է: Նատալին խենթ, սիրուն, ծիծաղալի ընկերուհի է: Նա մի փոքր չաչանակ է, բայց այդ թոպեին էլ հետաքրքիր: Նա ունի շականակագույն մազեր: Նա շատ է սիրում երգել և գնում է խոռի ինչպես և ես և Լիլին: Նա շատ է սիրում նապաստակներ և տանը պահում է նրանց: Նաև նա ունի մի փոքրիկ կրիա:

Եվա Սահակյան

Իմ ընկերուհին Եվա սահակյանն է: Եվան շատ գեղեցիկ, խելացի, ընկերասեր և ծիծաղալի ընկերուհի է: Նա շատ է սիրում կորեական դոռամաներ նայել: Նա շատ է սիրում պարել և գնում է պարելու ստուդիա »Sargsyan Dance»: Նա ունի շատ սիրուն երկար և խուճուճ բաց շականակագույն մազեր:

Ձևաբանություն․ Թվական անուն․ 228, 230, 232, 233

երեսուն, քառասուն, հիսուն, վաթսուն, յոթանասուն, ութսուն, իննսուն:

վաթսունհինգ, քառասունութ, հարյուր յոթ, վեց հազար ութսունյոթ, չորս հազար երեք հարյուր քսանմեկ, յոթ հարյուր ութսունվեց:

Իմ անունը մատյանում քսաներկուերորդն է — Իմ անունը մատյանում համար քսաներկուսն է:
Առաջնորդը համար վեց հրամանով անծանոթներին ժպտալ արգելեց — Առաջնորդը վեցերորդ հրամանով անծանոթներին անծանոթներին ժպտալ արգելեց:
Գրքի երեք հարյուր քսանմեկերորդ խնդիրն եմ լուծում — գրքի համար երեք հարյուր քսանմեկ խնդիրն եմ լուծում:
Նրա ծանոթն ապրում էր Ծաղկի փողոցի համար երկու տանը — Նրա ծանոթն ապրում էր Ծաղկի փողոցի երկրորդ տանը

  • Տասներորդ
  • երրորդ
  • երկուերորդ
  • երեսունհինգերորդ
  • տասներկուերորդ
  • չորրորդ
  • քսանութերրորդ
  • ութսուներկուերորդ
  • տասնվեցերորդ
  • առաջին

Ձևաբանություն․ Ածական․ 216, 217, 222, 224, 225, 227

216. Գեղեցիկ, բարձրահասակ, չարաճճի քույր
Չաչանակ, երջանիկ, ալարկոտ եղբայր
Հոգատար, սիրող, ուշադիր, ամենագեղեցիկ մայր
Աշխատասեր, համեստ, բարի, բարձրաձայն հայր
Նրբանկատ, առնանման, անուշ, հոգատար տատիկ
Խելացի, ուժեղ, սիրող, խոշոր, հզոր պապիկ

217. Սրտային, վախկոտ, քարոտ, մայրային, երկնքային, արևոտ, փայտե, լեռնային, փողոցային, երկաթե, օդային, ծաղկած, եղբայրական, ոսկե, արծաթե, ծավային, Ամերիկյան, Ֆրանսիական, Գերմանիական:

Գետնի վրայով լայնահուն ու հորդահոս գետեր, արագավազ ու կարկաչուն առվակներ են հոսում, գետնի տակից սառնորակ և զուլալ աղբյուրներ են բխում, և երբ նրանց ջրերը որևէ իջվածքում կուտակվում են, լիճ է գոյանում: Իսկ որքան տարբեր լճեր կան: Երկրագնդի ամենախոր լճի Բայկալի ափերը երիգող անուշահամ լեռներն ասես բարձր մշուշի վրա են կախված: Ձգվում է կապույտ լիճը հարյուրավոր կիլոմետրեր, ու տեղացիները նրան ծով են անվանում: Բայկալը մաքուր և թափանցիկ ջուր ունի: Արևոտ և հանդարտ եղանալին լջի հատակի տեղ-տեղ երևում է: Մեր հանրապետությունը հարուստ, լեռնային լճերով գեղեցկատեսիլ է: Դրանից ամենամեծը Սևանա լիճն է, որտեղ իշխան ձուկն է բնակվում: Դիլիճանից քիչ հեռու մի սքանչելի լիճ կա: Նա այնքան գողտրիկ ջուր ունի, որ նրան Պարզ լիճ են կոչում:

225. ամենավատ — ամենից վատ
գեղեցկագույն — ահավոր գեղեցիկ
ամենաազնիվ — շատ ազնիվ
ամենից հզոր — ամենահզոր
ամենից ահեղ — ամենաահեղ
համեստագույն — համեստ, շատ համեստ
ամենահին — ամենից հին, շատ հին
ամենից ծանր — ամենածանր
ամենալուրջ — շատ լուրջ, ամենից լուրջ
ամենից խոշոր — ամենախոշոր

224. Ա. ածական համեմատական աստիճան գրված է Դրական համեմատական աստիճանը, Բ.-ում Բաղդատական աստիճանը, իսկ Գ.-ում Գերադրականը:

Սառույցը ավելի թևթև է քան աղի ջուրը, ահա ինչու սառույցը չի սուզվում:
Ծովային կենդանիներն որոնք՝ թունավոր են, անելի վտանգավոր են քան շնաձուկը:
Խոսքերը որոնք ասում ենք բանավոր, ավելի շատ հնարավորություններ ունեն, քան գրավորը:
թունավոր նյութերը, վառ գույները և ուլտրաձայնը որը կիրառել են նավաստիները, շնաձկների համար ավելի պակաս սարսափելի են քան աղմկոտ երաժշտությունը